Welk factoren zijn van invloed op wondgenezing?
Eigen bereidheid
Het is belangrijk dat u betrokken bent bij de behandeling. Met de juiste kennis over de wond, de wondverzorging en de preventie van een nieuwe wond, kunt u de wondgenezing zelf beïnvloeden en optimaliseren.
Lichamelijk conditie
Om de lichamelijke conditie op peil te houden, is het belangrijk onderliggende ziektes die van invloed zijn op de wondgenezing eerst te behandelen. Zorg ook voor een goed evenwicht tussen activiteit en rust.
Roken
Uit onderzoek blijkt dat roken een zeer nadelig effect heeft op wondgenezing. Zes weken vóór een operatie stoppen met roken kan een heel positieve invloed hebben op het genezingsproces. Deze kan dan beter en sneller verlopen, met minder complicaties.
Voeding en voedingsstoffen
Het hebben van wonden betekent voor het lichaam een extra behoefte aan gezond en eiwitrijk voedsel. Deze extra behoefte wordt veroorzaakt door weefselbeschadiging, bloedverlies en vochtverlies. Het lichaam heeft dan extra behoefte aan energie.
Welke voedingsstoffen zijn belangrijk bij de genezing van een wond?
• Proteïnen of eiwitten
Bij een wond is het belangrijk om voldoende proteïnen binnen te krijgen. Proteïnen zorgen voor de ontwikkeling van nieuw weefsel. Producten met veel proteïnen zijn onder andere vlees, kip, ei en zuivelproducten.
• Vitamines
Verschillende vitamines (A, B, C en E) zijn belangrijk bij de wondgenezing. Een gebrek aan één enkele vitamine kan de genezing al vertragen. Eet daarom vooral gezond en gevarieerd en houd u aan de dagelijks aanbevolen hoeveelheden, met afwisselend vlees, vis en kip en veel groente en fruit.
• Mineralen
Onder andere zink en ijzer zijn essentiële mineralen bij de wondgenezing. Zink speelt een rol bij de wondgenezing. IJzer is belangrijk voor onder andere de zuurstofvoorziening bij de wond. Zink verkrijgt u met eiwitrijke voeding. IJzer zit onder andere in spinazie, volkorenbrood en volkorenpasta.
• Calorieën
De genezing van een wond vergt veel energie. Energie die u moet aanvullen met een goed uitgebalanceerde dieet.
• Vocht
Een goede vochtbalans is goed voor de wondgenezing. Drink minstens 1,5 liter vocht om te zorgen dat uw lichaam in een goede conditie is. Hoe u dit aanpakt, kunt u het beste met een diëtist bespreken.
Drinken
Een goede vochtbalans is belangrijk voor de wondgenezing. Drink daarom minstens 1,5 tot 2 liter vocht per dag. We raden aan om weinig tot géén alcohol te nuttigen.
Medicijngebruik
Een aantal medicijnen hebben invloed op het wondgenezingsproces. Wilt u weten of dit ook bij uw wondgenezing van toepassing is, vraag dit dan aan uw behandelend arts.
Beweging en bloedcirculatie
Beweging is van invloed op de wondgenezing, omdat daarmee de doorbloeding wordt gestimuleerd. Daarnaast is het belangrijk dat er niet te veel druk wordt uitgeoefend op de wond. Toevoer van bloed en zuurstof zijn essentieel voor de wondgenezing. Wanneer er te weinig of geen bloed bij het wondbed komt, zal de wond niet kunnen genezen.
Pijn
Iedereen ervaart pijn anders. Om pijn te ‘meten’ wordt er vaak gewerkt met een zogenaamde VAS-score (Visueel Analoge Schaal). Dit is een meetlat waarop u aanduidt hoeveel pijn u ervaart. Daarbij staat het cijfer 0 voor geen pijn en het cijfer 10 voor de ergst denkbare pijn.
Adequate pijnbestrijding
Adequate pijnbestrijding is van belang om onder andere stress en een verstoorde wondgenezing te voorkomen en tevens uw comfort te verhogen. Benoem het altijd aan uw behandelend arts of wondprofessional als uw pijncijfer hoger is dan 4.
Wondinfectie
Bij elke wond treedt er een besmetting op. Deze ontstaat via de huid, de slijmvliezen, de lucht, handen en/of besmette voorwerpen. Meestal is dit geen probleem voor de wondgenezing. Het lichaam lost het zelf op. Maar als de afweer tegen infecties is verlaagd, kan deze besmetting veranderen in een infectie. Dat leidt tot roodheid, zwelling, warmte en pijn. Hierdoor kan de wondgenezing stagneren.
Hygiëne
Een goede hygiëne is onmisbaar bij de verzorging van een wond. We geven u graag een paar richtlijnen.
• Zorg voor een schone omgeving als de wondbehandeling bij u wordt toegepast. Leg bijvoorbeeld een schone handdoek klaar voor de wondverpleegkundige die bij u komt.
• Was uw handen vooraf goed. Zeep handen en polsen goed in (minimaal 15 seconden) bij het handen wassen. Vergeet niet tussen de vingers en de bovenkant van de handen te wassen. Droog uw handen met een schone handdoek of een wegwerphanddoekje.
• Voorkom dat er huisdieren in de buurt zijn tijdens de wondverzorging.
• Gebruik een wattenstaafje/spatel om zalf of crème uit een pot of tube te halen.
• Bewaar wondverzorgingsmaterialen bij voorkeur in een afgesloten kast of box.